Nếu có hai sự thật được thừa nhận trên toàn cầu, đó chính là việc dân số phương Tây đang già đi và rằng sẽ ngày một nhiều công việc được tự động hóa. Thế nhưng hai xu thế này sẽ tác động đến nhau như thế nào?
Báo cáo “The Twin Threats of Aging and Automation” tạm dịch “Rủi ro kép từ sự già hóa và tự động hóa” do trung tâm Marsh & McLennan chuyên nghiên cứu về rủi ro toàn cầu và ông Oliver Wyman nghiên cứu tại 15 nước và kết luận rằng người lao động châu Á chịu nhiều rủi ro nhất.
Theo tính toán của Liên hợp quốc (UN), đến năm 2050, ước tính khoảng 30% dân số thế giới sẽ trên tuổi 50, tăng hơn nhiều so với con số 16% vào năm 1950. Tại Canada, Đức, Italy và Nhật, nhóm người trong độ tuổi từ 50 đến 64 ước tính sẽ chiếm khoảng hơn 30% lực lượng lao động. Chế độ phúc lợi hưu trí thay đổi, người ta không còn có thể dễ dàng về hưu sớm. Từ đầu thế kỷ 21, tuổi hưu đã tăng dần từ 62 lên 64 tại các nước thuộc OECD.
Thế nhưng còn một vấn đề khác. Các nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng robot tại những nước có dân số già hóa nhanh hơn sẽ còn diễn ra trên quy mô rộng hơn. Những người lao động lớn tuổi sẽ có thể muốn có một công việc nhưng nhận ra rằng robot đã chiếm mất công việc của họ.
Một phần nguyên nhân bắt nguồn từ việc kỹ năng của họ còn thấp. Kết quả một cuộc khảo sát khác của OECD cho thấy chỉ khoảng 10% người lớn trong độ tuổi từ 55 đến 65 có thể thực hiện những thao tác công nghệ nhiều bước trong khi đó tỷ lệ này với nhóm người lao động độ tuổi từ 25 đến 54% là 42%.
Kết quả các nghiên cứu cũng cho thấy rằng những nước có người lao động lớn tuổi kỹ năng thấp trong nhiều công việc tự động hóa cũng thường là nơi có tỷ lệ dân số già tăng nhanh. 5/6 nước đối diện với rủi ro lớn nhất của việc người lao động bị thay thế bằng máy móc đều nằm ở châu Á. Tại Trung Quốc, số lượng người lao động trong độ tuổi từ 50 đến 64 dự kiến tăng 128% từ năm 2015 đến năm 2030.
Một phần nguyên nhân của điều này chính là việc các nước đang phát triển tại châu Á có nhiều công việc nằm ở phần dưới của chuỗi giá trị nơi hoạt động tự động hóa dễ xảy ra. Những người có lực lượng lao động già hơn nhưng có trình độ cao hơn ít chịu rủi ro tự động hóa hơn.
TRUNG MẾN
Theo Bizlive
